อะไร...ซ่อนอยู่ในภาพวาด!!!

   หากเจ้าตัวเล็กของคุณเริ่มสนใจการวาดและขีดเขียนทั่วไป อย่างเพิ่งหงุดหงิดรำคาญใจไปเลยนะคะแม้ภาพที่ลูกวาดออกมานั้นจะเป็นเพียงเส้นยุกยิกที่ดูไม่เป็นรูปเป็นร่างอะไรก็ตามเพราะการวาดน่ะช่วยส่งเสริมพัฒนาการของลูกได้หลายด้านเชียวค่ะ

พัฒนาการและประโยชน์จากการวาด

เด็กวัย 1-2 ปี จะเริ่มสนใจการวาดเมื่ออายุประมาณ 1 ขวบครึ่งค่ะ ซึ่งการวาดของเด็กวัยนี้จะเป็นเส่นที่ขีดเขียนออกมาแบบไม่เป็นรูปเป็นร่าง แต่คุณพ่อคุณแม่ทราบไหมคะว่า การวาดมีส่วนช่วยในเรื่องพัฒนาการของลูกในหลายๆ ด้าน อาทิ การทำงานประสานกันของกล้ามเนื้อ มัดเล็ก และตา ช่วยฝึกทักษะการควบคุมทักษะด้านภาษา ฝึกการเรียนรู้ด้านต่างๆ รอบๆ ตัว การมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมและการปลดปล่อยให้ร่างกายเคลื่อนไหวไปตามอารมณ์ค่ะ

แรกๆ เด็กจะไม่สนใจรูปที่วาดออกมาหรอกค่ะ จะสนใจสีและเส้นมากกว่า บางครั้งภาพที่เราเห็นเหมือนจะดูไม่ออกว่าเป็นรูปอะไร เช่น สุนัขหรือต้นไม้ แต่เขาก็สามารถเล่าเรื่องราวของภาพออกมาได้มากกว่านั้นอีก เขาจะใช้สัญลักษณ์แทนสิ่งต่างๆ ที่ต้องการวาด เช่น จุดเล็กๆ อาจหมายถึงฝนตก หรืออาจหมายถึงสัตว์ชนิดใดชนิดหนึ่งที่กำลังเคลื่อนไหวอยู่ก็ได้ค่ะ

การที่คุณพ่อคุณแม่เปิดโอกาสให้ลูกวัยนี้ได้วาดหรือขีดเขียน เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยเรื่องพัฒนาการทางด้านอารมณ์ของลูก เพราะลูกได้เรียนรู้เรื่องการตัดสินใจในการวาดลายเส้น การเลือกใช้สี และวางตำแหน่งของภาพอย่างมีอิสระและยังเพิ่มทักษะในการเรียนรู้เรื่องสี ดินสอ กระดาษ และอุปกรณ์การวาดชนิดอื่นๆ อีกด้วยนะคะ

เด็กวัย 2-3 ปี การวาดของเด็กวัยนี้จะเริ่มเป็นรูปเป็นร่างมากขึ้นค่ะ เช่น สามารถทำเครื่องหมายกากบาท วงกลม ซึ่งไม่กลมนัก รูปสี่เหลี่ยม สามเหลี่ยม และวงรีได้ เด็กจะเริ่มนำรูปทรงเหล่านี้มาประกอบกันเป็นรูปต่างๆ ได้ และประมาณ 3 ขวบเขาจะสามารถผสมผสานรูปทรงเหล่านี้ให้กลายเป็นภาพได้มากขึ้นค่ะ

สังเกตได้ว่าเมื่อลูกสามารถปรับเปลี่ยนลายเส้นให้กลายเป็นรูปต่างๆ ได้ นั่นหมายถึงลูกพยายามที่จะวาดรูปเหมือนเป็นครั้งแรกค่ะ และรูปเหมือนที่เด็กๆ มักวาดคือ รูปคน ซึ่งดูแล้วมีลักษณะเหมือนลูกอ๊อด คือจะมีวงกลมขนาดใหญ่ และเส้นยาวๆ 2 เส้นเป็นขาลอยอยู่บนหน้ากระดาษ

ภาพมนุษย์ลูกอ๊อดเหล่านี้อาจมีหน้าตาหรือไม่ก็ได้ บางครั้งแขนก็ยื่นออกมาจากหัว ซึ่งเด็กๆ มักจะวาดเป็นอย่างสุดท้ายหรือบางทีก็ลืมไปเลยค่ะ นอกเสียจากต้องการให้มือนั้นถือบางสิ่ง หรือ แสดงท่าทางบางอย่าง วงกลมขนาดใหญ่นั้นอาจหมายถึงศรีษะ หรือบางทีก็อาจหมายถึงหมายถึงทั้งศรีษะและลำตัวรวมอยู่ด้วยกัน

ที่ลูกวาดออกมาอย่างนี้ไม่ได้หมายความว่าเขาไม่รู้จักส่วนต่างๆ ของร่างกายนะคะ เขาจะสังเกตดูรูปที่ตัวเองวาด และเติมส่วนที่ยังขาดหายไปทันทีที่เขาคิดออกเด็กๆ ยังจะวาดภาพคนในลักษณะเหมือนลูกอ๊อดอย่างนี้ไปเรื่อยๆ จนกระทั่งอายุ 6 ขวบ จึงจะสามารถวาดแขนขาได้และจะเริ่มวาดหัวไหล่ได้เมื่ออายุ 9 ขวบ โดยส่วนต่างๆ ของร่างกายที่เด็กวาดจะเริ่มมีขนาดที่สมดุลกันเมื่ออายุ 8-9 ขวบค่ะ

เด็กวัย 3-4 ปี เด็กจะเริ่มวาดภาพสิ่งต่างๆ จากสภาพแวดล้อมที่ได้เห็น เช่น พระอาทิตย์ สุนัข และบ้าน เป็นต้น ลักษณะภาพอาจดูคล้ายลายเส้นตอนที่เขาเริ่มวาดในช่วงแรกๆ แต่รูปที่เขาวาดนี้จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่ทราบว่า ลูกได้เรียนรู้หรือรู้จักสิ่งต่างๆ มากน้อยแค่ไหน

ถึงแม้เด็กวัยนี้จะสามารถวาดภาพเหมือนจริงได้มากขึ้นแล้วก็ตาม แต่เขาก็ยังคงใช้จินตนาการในการวาดภาพ ทั้งเรื่องสีสัน ตำแหน่ง และรายละเอียดต่างๆ ของภาพ เราจึงมักเห็นภาพต้นไม้และคนที่มีขนาดเท่ากัน ต้นหญ้าสีม่วง ลำแสงอาทิตย์ที่แผ่ขยายไปทั่ว และสายรุ้งที่เกิดขึ้นโดยที่ฝนไม่ตก เป็นต้น

เคล็ดลับสนับสนุนของพ่อแม่

คุณพ่อคุณแม่ที่อยากจะส่งเสริมและสนับสนุนเรื่องการวาดของลูก แต่ไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไรดี ลองทำวิธีเหล่านี้ดูนะคะ

1. เตรียมอุปกรณ์การวาดที่ปราศจากสารเคมีสำหรับลูก รวมทั้งเตรียมกระดาษสำหรับวาดให้เขาด้วยนะคะ

2. คุณพ่อคุณแม่ควรแสดงให้ลูกเห็นว่าชอบการวาดรูปให้ลูกดู แต่ไม่ควรวาดเป็นตัวอย่างให้ลูกต้องวาดตาม

3. ให้กำลังใจโดยการชมว่ารูปที่ลูกวาดนั้นสวย ทั้งเรื่องของการใช้สี เส้น และรูปร่างต่างๆ

4. ขณะที่ลูกวาดรูปควรถามลูกว่าวาดรูปอะไรอยู่ เพื่อให้ลูกได้อธิบายถึงภาพที่กำลังวาด และแนะนำให้เติมสิ่งที่วาดขาดไปค่ะ

5. คุณพ่อคุณแม่อาจเตรียมหนังสือที่มีเส้นประไว้ให้ลูกวาดก็ได้ค่ะ และสามารถเตรียมรูปทรงหลายๆ ประเภท สีกระดาษที่มีพื้นผิวต่างๆ กัน เพื่อให้เด็กได้สร้างสรรค์ผลงานของตัวเองได้อย่างเต็มที่

6. คุณพ่อคุณแม่ควรอธิบายเรื่อง ความหนา-บาง ความกว้าง-แคบ ความมืด-สว่าง รูปเหลี่ยมชนิดต่างๆ ลายเส้น ทั้งเส้นตรง เส้นโค้ง ฯลฯ เพื่อให้ลูกมีความเข้าใจมากยิ่งขึ้น

7. หาภาพวาดที่สวยงามมาติดไว้ในจุดที่ลูกสามารถมองเห็นได้

8. เปิดเพลงเพราะๆ ขณะที่ลูกกำลังวาดภาพ และสังเกตว่าจังหวะของดนตรีจะเปลี่ยนแปลงการวาดของลูกอย่างไรบ้าง

9. ปล่อยให้ลูกเลือกว่าอยากจะวาดอะไรรวมทั้งให้เขาเลือกใช้สีได้ตามใจชอบค่ะไม่ควบบอกให้เด็กวาดหรือบอกให้เด็กใช้สีตามที่คุณพ่อคุณแม่เห็นว่าเหมาะสม เพราะเด็กจะไม่ได้ใช้ความคิดและจิตนาการของตนเองค่ะ

10. เมื่อลูกวาดรูปคุณพ่อคุณแม่ควรตั้งคำถาม ให้คำแนะนำและให้กำลังใจเพื่อเสริมสร้างความมั่นใจในความสามารถของตัวเขาเอง

ไม่น่าเชื่อนะคะว่า การวาดจะมีบทบาทสำคัญสำหรับเด็กมากมายขนาดนี้ ฉะนั้นคราวหน้าหากลูกวาดภาพอะไร หรือจะเป็นเพียงลายเส้นยุ่งๆ ก็ตาม อย่าลืมเอ่ยชมผลงานของเขานะคะ ใครจะรู้ว่าคำพูดให้กำลังใจเพียงไม่กี่คำของคุณพ่อคุณแม่อาจเป็นแรงบันดาลใจให้เขากลายเป็นศิลปินยิ่งใหญ่ในอนาคตก็เป็นได้

ที่มา : นิตยสารรักลูก ปีที่ 24 ฉบับที่ 278 มีนาคม 2549 และ http://www.elib-online.com

งานชิ้นแรกที่จับสีไปเขียนที่กระดาษเอง เป็นสัญญาณว่า....จะขีดเขียน .. แร้ว..ว นะ >>

ป๊า เร้ยย..ย ต้องหาเรื่องเกงาน ปั่นจักรยานไปซื้อกระดาษชาร์ทแผ่นใหญ่มาให้